ไก่บ้านเป็นไก่ที่เราใช้เรียกไก่ที่มีสายพันธุ์มาจากไก่ป่า เลี้ยงไว้ตามบ้านเพื่อเก็บเศษอาหารตามลานบ้าน ขนบนลำตัวไก่บ้านจะมีสีต่าง ๆ กัน เช่น สีดำ ขาว น้ำตาลอมแดง หน้าแข้งจะมีสีแตกต่างกัน นิยมนำมาทำเป็นอาหารได้หลายอย่าง เช่น "ต้มยำไก่บ้าน" อ่อมไก่บ้าน ปิ้งไก่บ้าน เป็นต้น
ไก่บ้านนั้นมีไขมันน้อยกว่าไก่เลี้ยงจากฟาร์มมาก ทำให้รสชาติเนื้อ ไม่เลี่ยน เลือกใช้ไก่รุ่นกระทงเนื้อจะนุ่มอร่อยพอดี อย่าเลือกไก่แก่ สังเกตุได้จากหน้าแข้งไก่จะมีสีนวลอ่อน ขนบริเวณอก ยังขึ้นไม่เต็มที่
ส่วนผสม
ไก่บ้าน 1 ตัว
ข่า 4-5 แว่น
ตะไคร้ 1 ต้น
ใบมะกรูด 4-5 ใบ
ผักชีฝรั่ง 1 กำมือ
หัวหอม 2-3 หัว
มะเขือเทศสีดา 3-4 ลูก
น้ำมะขาม 1 ปั้น
น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ
น้ำตาล 1 ช้อนชา
น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ
ผักชี 1 ต้น
พริกขี้หนู 10 เม็ด
เกลือป่น
วิธีทำ
ไก่บ้านนั้นมีไขมันน้อยกว่าไก่เลี้ยงจากฟาร์มมาก ทำให้รสชาติเนื้อ ไม่เลี่ยน เลือกใช้ไก่รุ่นกระทงเนื้อจะนุ่มอร่อยพอดี อย่าเลือกไก่แก่ สังเกตุได้จากหน้าแข้งไก่จะมีสีนวลอ่อน ขนบริเวณอก ยังขึ้นไม่เต็มที่
ส่วนผสม
ไก่บ้าน 1 ตัว
ข่า 4-5 แว่น
ตะไคร้ 1 ต้น
ใบมะกรูด 4-5 ใบ
ผักชีฝรั่ง 1 กำมือ
หัวหอม 2-3 หัว
มะเขือเทศสีดา 3-4 ลูก
น้ำมะขาม 1 ปั้น
น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ
น้ำตาล 1 ช้อนชา
น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ
ผักชี 1 ต้น
พริกขี้หนู 10 เม็ด
เกลือป่น
วิธีทำ
1.นำไก่บ้านมาล้างทำความสะอาด สับไก่ออกเป็นชิ้นๆพอดีคำ
2.โขลก พริก กระเทียม หอมแดง เข้าด้วยกัน
3.ตั้งหม้อ ต้มน้ำให้เดือด ถ้าใช้น้ำซุปจะทำให้ ต้มยำไก่บ้านรสกลมกล่อม อร่อยยิ่งขึ้น
4.พอน้ำร้อน ใส่ข่าหั่นแว่น ตะไคร้หั่นท่อน ใบมะกรูดฉีกลงไป พอน้ำเดือดพล่าน ใส่ไก่บ้านสับลงไปต้มให้สุก
5.ใส่พริกที่โขลกไว้ ปรุงรสด้วยน้ำมะนาว มะขามเปียก และน้ำปลา เปรี้ยว เค็ม เผ็ด ก่อนปิดไฟใส่มะเขือเทศผ่าซีก ใบผักชีฝรั่งและผักชีเพื่อให้กลิ่นหอมชวนกิน
3.ตั้งหม้อ ต้มน้ำให้เดือด ถ้าใช้น้ำซุปจะทำให้ ต้มยำไก่บ้านรสกลมกล่อม อร่อยยิ่งขึ้น
4.พอน้ำร้อน ใส่ข่าหั่นแว่น ตะไคร้หั่นท่อน ใบมะกรูดฉีกลงไป พอน้ำเดือดพล่าน ใส่ไก่บ้านสับลงไปต้มให้สุก
5.ใส่พริกที่โขลกไว้ ปรุงรสด้วยน้ำมะนาว มะขามเปียก และน้ำปลา เปรี้ยว เค็ม เผ็ด ก่อนปิดไฟใส่มะเขือเทศผ่าซีก ใบผักชีฝรั่งและผักชีเพื่อให้กลิ่นหอมชวนกิน
ปิดไฟ ตักใส่ชาม พร้อมเสิร์ฟได้ทันที เสร็จแล้วจะได้ต้มยำไก่บ้านร้อนๆ จี๊ดจ๊าดแซ่บลิ้น อาจจะดัดแปลงเป็นต้มยำไก่บ้านใส่ใบมะขามอ่อน ก็อร่อยไปอีกแบบ